Жергілікті аңыз-әңгімелердің бірі бойынша, Маңғыстау жеріне, қаптаған шегірткелер секілді, жаулар келіпті. Сол кезде жергілікті тұрғындар көкке қолын жайып, жалбарына көмек...
Торыш
Қалың кілем төрге керек, қызғалдақ гүлі жерге керек
Қызғалдақ – лалагүлдер тұқымдасына жатқызылатын көп жылдық шөптесін пиязшықты өсімдік. Біздің елімізде оның 32 түрі бар. Биіктігі 10-35 сантиметр аралығында болса, сабағы...
Қарынжарық ойпаты
Маңғыстау өңірі – еліміздің оңтүстік-батыс бөлігінде орналасқан. Бұл өңірдің батысы мен солтүстігін қоршай Каспий теңізі алып жатса, оңтүстігі Түркменстан, оңтүстік-шығысы...
Бұлақ көрсең көзін аш
«Бұлақ суы» деп жер асты суларының жердің бетіне өздігінен шоғырлана шығатын суды айтады. Көбінесе таулы аймақтарда кездесетін ондай табиғи судың ортақ атауы...
Барқытгүл ме, бақыт гүлі ме?
Барқытгүл – астра гүлдері тұқымдасына жататын көп жылдық өсімдік. Отаны – Солтүстік Америка. Жабайы табиғатта оның отызға жуық түрін кездестіруге болады. Бұл гүл күтімді...
Құрбақаның пайдасы
Құрбақа (лат. Bufonidae) – құйрықсыз қосмекенділер отрядына жататын жануар. Және ол жер бетінде ең көп тараған рептилиялардың қатарына жатады. Оның 21 тұқымдасы және 300-дей түрі...
Құмырсқадай еңбек ету
Құмырсқа – топтанып тіршілік ететін, жер бетінде ең көп тараған жәндік. Бұнақ денелілер отрядына жататын ондай жәндіктің бүгінде 10 мыңдай түрі бары анықталып...
Шаңқылдауық суырлар
Қазақстанның ормандарында, шөлді жерлері мен таулы аймақтарында суырдың 4 түрі кездеседі. Олар: дала суыр (Marmota bobak), сұр cуыр (Marmota baibacina), ұзынқұйрықты суыр (Marmota caudata) және...
Әмбебап қамыс
Қамыс – қияқ тұқымдасына жататын әлемде ең көп таралған өсімдік. Көбіне ылғалды жерлер, су арналары мен жағалауларда өседі. Жер бетінде қамыстың 250 астам түрі кездессе, соның...
Тұзбайырда «күннің өзі тұзды»
Ғалымдардың айтуынша, бүгінгі Маңғыстау жері жүздеген миллион жыл бұрын Лавразия мен Гондвана суперконтиненттерінің арасын алып жатқан Тетис мұхитының табаны болған...
Оңтүстіктің маржаны – «Сайрам-Өгем»
«Сайрам-Өгем» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі «Тянь Шань», «Өгем», «Қаржантау», «Боралдай» және «Талас Алатауы» тауларының түйіскен жерінде орналасқан. Парк аумағымен...
Бал арасының балы
Бал арасы балға қажетті шірне мен тозаң жинау үшін тынбастан гүлден гүлге қонады. Және ол қызметті «жұмысшы» аралар ғана атқарады. Олар ұясынан ондаған шақырым жерге ұзап...
Хас сұлуым – қарлығашым
Қазақтар қыздарына «Қарлығаш» деген есімді бекер қоймаса керек. Себебі біздің ата-бабаларымыз басқа басқа бұл құсты ежелден ерекше қастерлеп, ұясын бұзбаған. Себебі жер...
Пайғамбарымызды (с.ғ.с.) дұшпаннан қорғап қалған өрмекші
Мұсылмандар үшін өрмекшінің орны бөлек. Себебі ислам дінінде Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) Мәдинаға һижрет етіп бара жатып, Хира үңгіріне жасырынғаны туралы дерек бар. Сонда Алла...
Құстың да жай құсы емес, Тауыс құсы
Тауыс құсы (павлин) – жер бетіндегі ең әдемі құстардың көшін бастап тұр. Ол туралы талай рет айтылып та, жазылып та жүр. Ал осы құстың неге ерекше әдемі болып көрінетінін...
Күйкентайдан қашқан торғайым-ай!
Күйкентай – сұңқар тектес жыртқыш құстар қатарына жатқызылады. Қазақ жерінде оның екі түрі кездеседі: дала күйкентайы және кәдігімгі күйкентай. Дене тұрқы 29-33 см. болса...
Каспидің амфибия тасбақалары
Жер бетінде теңіз тасбақаларының бірнеше ондаған түрі мекендесе (тасбақаның 300-ден астам түрі бар), соның біреуін қазақ жерінен кезтестіруге болады. Азиялық теңіз...
Айт сырыңды, ақ қайың!
Мың бұрала майысқан ақ қайыңдар талай ақын-жазушылардың шығармаларына арқау болғаны сөзсіз. Себебі ақ қайың әсемдік пен нәзіктіктің, сұлулық пен тәккаппарлықтың символы...
Жусанның жұпар иісі
Кең далаға шығып, терең тыныстағаныңда тұнық ауа жаныңды рахатқа бөлейді. Айнала көкорай шалғын, көк майса. Сылдырап аққан су мен жайқалған шөп. Сондай әдемі көріністерге...
Кең дала санитары
Қазақстанның шөлді және шөлейтті жерлерінде мекендейтін қарсақ аңғарлы сайлар мен тау етектерінен жиі кездестіруге болады. Ол түлкі тұқымдасына кіретін жыртқыш аңдар...
Мешкей инелік
Ғалымдар дүниедегі ең мешкей жәндік – инелік деген тоқтамға келді. Мәселен, күйенте деген инелік екі сағатта қырықтан астам шыбын, маса немесе сона секілді жәндікті жеп...
Бақбақтың емі
Көктем келісімен әлемнің түкпір-түкпірінде қаулап өсетін кәдімгі бақбақ гүлінен тосап, шарап пен шипалы сусын жасап ішетін елдер де баршылық. Олардың ішінде бақбақты отбасы...
Бат-бат құмға бат!
Кесіртке – жұмырбасты кесірткелер отрядына жатқызылады. Денесі қабыршақтанған ондай кесірткелер жер бетіндегі Антрактидан басқа барлық континетте мекендейді. Бұл...
