Бүгінде әлемдік туризм индустриясы сапалы қызмет пен экологиялық жауапкершілік қатар талап етілетін жаңа кезеңге қадам басты. Саяхатшылар қазір қонақүйдің жайлылығынан бөлек, оның табиғатқа тигізетін әсеріне де мән беруді үйренді. Экологиялық орнықтылықты бағалау саналы тұтынушының қалыпты әдетіне айналды. Халықаралық зерттеулер де экотуризмге сұраныс артып келе жатқанын растайды: 2022 жылғы бір сауалнама нәтижесінде респонденттердің 78%-ы алдағы сапарларында экологиялық тұрғыдан жауапты қонақүйлерде тоқтауды жоспарлайтынын көрсеткен. Бұл үрдіс Қазақстанда да айқын көрінеді. Елде ішкі туризм мен табиғат аясына саяхат жиілігі артып келеді: 2024 жылы еліміздің 14 ұлттық паркіне 2,8 миллион адам барып, бұл көрсеткіш алдыңғы жылмен салыстырғанда 18%-ға жоғары болды. Демек, экотуризм мен қонақүй бизнесіндегі экологиялық жауапкершілік Қазақстанда да өзекті. Осындай өзгерістер аясында Бурабай баурайындағы Rixos Borovoe қонақүйі экологиялық орнықтылықты басшылыққа алған үлгілі мекеме ретінде ерекшеленеді.
Rixos Borovoe орналасқан Бурабай ұлттық паркі – ЮНЕСКО-ның биосфералық резерват тізіміне кіретін ерекше аймақ, сол себепті мұнда жүргізілетін кез келген құрылыс пен қызмет айрықша экологиялық жауапкершілікті талап етеді. Қонақүй жобаланған сәттен бастап-ақ табиғи ландшафтқа бейімделе отырып, орманды алқаптың тепе-теңдігіне зиян келтірмейтіндей етіп салынған. Құрылыс пен инфрақұрылым экожүйенің тынысын бұзбай, керісінше, табиғатпен үндесе дамуы үшін бірқатар заманауи инженерлік шешімдер қолданылған. Бұл – көркем көрініс пен жасыл бастамалардың үйлесім тапқан ордасы.
Қонақүй ішіндегі «жасыл» бастамалар
Rixos Borovoe қонақүйінде экологиялық ұстаным тек сыртқы саясат деңгейінде қалып қоймай, ішкі процестердің әр бөлшегіне еніп отыр. Мәселен, қонақ бөлмелерінің өзінде ресурстарды үнемдеу мен қалдықтарды азайтуға бағытталған талай шешім қарастырылған. Барлық душ пен шүмектерге судың ағымын реттейтін арнайы бастырмалар қойылған – бұл қонақтардың жайлылығына әсер етпей, су тұтынуды едәуір азайтады. Нөмірлерде бірреттік пластик сұйық сабын және сусабын құтылары мүлдем қолданылмайды; олардың орнына Molton Brown брендінің бірнеше рет қолдануға жарайтын үлкен диспенсерлері орнатылған. Сондай-ақ әр бөлмеде және ресепшн аймағында қағаздағы ақпарат материалдары мүмкіндігінше сандық форматқа ауыстырылған – мәзір, жолсілтеме тәрізді мағлұматтар QR-кодтар арқылы немесе электронды экрандарда қолжетімді.
Қонақүйдің азық-түлікпен қамтамасыз ету және мейрамхана бөлімінде де «жасыл» қағидалар іске асуда. Жергілікті фермерлер мен жеткізушілерден тікелей сатып алудың арқасында тасымалдан шығатын шығарындылар төмендейді әрі аймақ экономикасы қолдау табады. Ас мәзірін жоспарлау мұқият жүргізіледі: артық өнім сатып алу және тағам қалдығын болдырмау қатаң қадағаланады. Тіпті қонақүйдің негізгі мейрамханасында қонақтарды тамақты ысырап етпеуге үндейтін ескерту тақташалары орнатылған. Дегенмен артылған азық болса да ол босқа рәсуа болмайды – арнайы бағдарламалар арқылы органикалық қалдықтарды кәдеге жарату жолға қойылған. Қонақүйде қоқысты сұрыптау жүйесі толық іске қосылған: әртүрлі қалдық түріне арналған бөлек контейнерлер орнатылып, қызметкерлер қалдықтарды сұрыптап жинауға үйретілген. Мұндай жүйе қайта өңдеуге жарамды шикізатты қоқыстан бөліп, қайта айналымға жіберуге мүмкіндік береді.
Ішкі санитарлық тазалық пен қауіпсіздік те экология тұрғысынан қарастырылған. Мысалы, бөлмелер мен холлдарда маса, шыбын тәрізді зиянкестерден қорғау үшін терезелер мен балкон есіктеріне тор орнатылған, ал қажет болған жағдайда қонақтарға жеке табиғи репелленттер ұсынылады. Дезинфекция жұмыстары қоршаған ортаға зиянсыз әдістермен жүргізіледі – қонақүй әлемдік Orkin компаниясының сертификатталған биоқауіпсіздік құралдарын пайдаланады, бұл зиянкестермен күресуде экологияға залал келтірмеуге көмектеседі.
Инженерлік инфрақұрылым деңгейінде де бірқатар жасыл шешімдер іске асқан. Қонақүй айналасындағы барлық жарық шамдары энергияны үнемдейтін LED технологиясына негізделген және сыртқы жарықтандыру интеллектуал басқару жүйесімен жабдықталған. Бұл түнгі уақытта немесе қажетсіз сәттерде артық электр шығынын болдырмайды. Ғимараттың жылыту және салқындату жүйелері заманауи автоматикамен жабдықталған – күн райы мен қажеттілікке қарай температураны икемді реттеу арқылы энергия үнемделеді. Суару жүйесі де жаңбырлатқыш және тамшылатып суарудың озық түрлерін қолданады, ал жасыл желекті суару үшін қонақүй өз аумағындағы терең құдықтың сүзгіден өткен жерасты суын пайдаланады. Бұл орталық су желісіне түсетін салмақты азайтып, суды тиімді пайдалануға сеп.
Rixos Borovoe қонақүйінің тағы бір жаңашыл қадамы – электр көліктерін қолдау: қонақүй тұрақ аумағында электромобильдерді зарядтау бекеттері орнатылған және қонақтарды тасымалдау үшін экологиялық отын түрлерін пайдаланатын көліктер қарастырылған.
Жалпы, Rixos Borovoe өз қызметін ұсақ-түйегіне дейін ойластырып ұйымдастырған: тазалау құралдарынан бастап жарықтандыруға, су ресурстарын басқарудан бастап қалдықтарды утилдеуге дейінгі әр процесте экологиялық тиімділік пен орнықтылық басты назарда. Мұндай жан-жақты «жасыл» шешімдер нәтижесінде қонақүй люкс деңгейдегі қызмет сапасын сақтай отырып, табиғатқа түсетін салмақты мейлінше жеңілдетуге қол жеткізіп отыр.
Green Key сертификаты: Жасыл бастамаларға берілген әділ баға
Әлемдік қонақүй индустриясында кейінгі жылдары «жасыл» имидж қалыптастыруға ұмтылыс үрдіске айналды. Жаһандық стандарттарға сай әрекет етудің қонақүйлер үшін де артықшылықтары айқын. Біріншіден, орнықтылық принциптерін ұстану нарықтағы бәсекеге қабілеттілікті арттырады. Көптеген турист қазірдің өзінде экологиялық жауапты брендтерге бет бұрып отыр, ал болашақта бұл талап тек күшейе түспек. Басқа ірі қонақүй желілері де осыны түсініп, өзгерістерге кіріскен. Мысалы, Испанияның ең үлкен қонақүй желісі – Meliá Hotels ғылыми негізделген мақсаттар қою арқылы кейінгі он жылда энергияға жұмсалатын шығындарын $1,7 млн үнемдеп, ауызсу тұтынуын 500 миллион литрге жуық қысқартқан. Бұл – ресурсты үнемдеу қаржылық тұрғыдан да тиімді екенін көрсететін айқын мысал. Сол сияқты, Ұлыбританиядағы қонақүйлер бірлестігінің өкілдері «егер біз орнықтылыққа бейімделмесек, болашақта нарықтағы беделімізден айырылуымыз мүмкін» деп ашық мәлімдеген еді. Расында да, индустрияның өзгеруімен қонақүйлерден бұрынғыдан да көп жауапкершілік талап етіледі.
Rixos Borovoe – сол нақты ісімен үлгі көрсеткен көшбасшылардың бірі. Қонақүйде экология тек имидждік құрал емес, ішкі мәдениетке айналғаны сезіледі: мұнда экологиялық ұстаным әр бөлімнің жұмысына терең енген, көзбояушылыққа орын жоқ. Мұндай шынайы әрі жүйелі тәсіл Rixos Borovoe-ды басқаларға үлгі боларлық деңгейге шығарып отыр.
Қонақүй экологиялық жауапкершілігінің жоғары деңгейін дәлелдеу үшін 2024 жылы желтоқсанда беделді халықаралық Green Key экосертификатын иеленді. Green Key – қонақүй индустриясындағы ең мәртебелі экологиялық сертификаттардың бірі, оны алу үшін мекеме қызметінің экологиялық, әлеуметтік және басқарушылық қырларын жан-жақты бағалайтын 168 тармақтық аудиттен сәтті өту қажет. Бұл жай ғана атақ емес; бұл – қонақүйдің шын мәнінде халықаралық орнықты қонақжайлық талаптарына сай екенін және оның экологиялық бастамалары уақытша акция емес, жүйелі стратегия екенін айғақтайтын куәлік. Green Key белгісі қонақтарға да маңызды белгі береді: мұндай сертификат тәуелсіз сарапшылардың тексерісінен мүдірмей өткен мекеменің расымен де экологиялық стандарттарды ұстанатынын білдіреді. Яғни, Rixos Borovoe өз ісінің орнықтылық жөніндегі жаһандық өлшемдерге сай екенін дәлелдеп, қонақтарының сеніміне ие болды.
Фотоларды ұсынған Rixos Borovoe