ХХ ғасырдың ортасына дейін қазақ жерінде 200 мыңдай қарақұйрық болса, қазір олардың саны 30 мыңға да жетпейді
Жұртшы
Сұңқартәрізділер отрядының қаршыға тұқымдасына жататын жалғыз түр. Ағылшын тілінде мысырлық құзғын деп аталатын жыртқыш құс елімізде сирек кездеседі.
Түрікмен құланы
Equus hemionus kulan – Орталық Азияда мекендейтін Азия жабайы құланының бір түршесі
Қоқиқаз
Қызғылт қоқиқаз (Phoenicopterus roseus) – қырлытөс құстардың қоқиқазтектестер тобына жататын құс. Бойы 90-130 см, салмағы 4 кг-ге дейін жетеді.
Ілбіс
Ілбіс (Panthera uncia) – Орталық Азия мен Оңтүстік Азияның тауларында мекендейтін, еліміздегі ең ірі мысық тұқымдас аң.
Арқар
Арқарлар (латынша атауы – ovis ammon) – ашатұяқтылар отрядының қуысмүйізділер тобына, қой тұқымдасына жататын сүтқоректілердің ең ірісі.
Nationalgeographic.kz жаңа айдары – Қызыл кітап
Бүгінгі таңда биологиялық әртүрлілікті сақтау мәселесі арнайы мамандар мен табиғат қорғаушыларды ғана емес, әрбір адамзат баласын алаңдатуға тиіс маңызды түйткілге айналды. Адамның әсерінен туындаған экологиялық апаттар мен климат өзгерістері ғасырлар бойы қалыптасқан экожүйелерді бұзып, флора мен фаунаның биоалуандығына зардабын тигізіп жатыр. Бұл құбылыстан Қазақстан да шет қалып отырған жоқ. Біздің елде де көптеген аң мен құстың қатары сиреп барады. 1978 жылдан бері жарық көретін, қорғауға алынған жан-жануарларды тізімдейтін Қызыл кітаптың 2010 жылғы басылымына омыртқалы жануарлардың 128 түрі мен түршесі, омыртқасыздардың 96 түрі енген екен. Бірақ өкінішке қарай, бұл кітаптың өзі де «сирек», тұрақты жарық көріп отырған жоқ. Ал өсімдіктерге келсек, Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті ұсынған мәлімет бойынша Қызыл кітапқа сирек кездесетін және жойылып бара жатқан 387 өсімдік түрі енгізілген.
Сондықтан Nationalgeographic.kz еліміздің флорасы мен фаунасын таныстыруға бағытталған «Қызыл кітап» атты жеке айдар ашып, оқырмандарымызға байтағымызда сиреп бара жатқан немесе жойылу қаупі төнген аң мен құс, сондай-ақ өсімдік әлемі туралы жүйелі мәліметтер ұсынуды жоспарлап отыр. Мұндағы мақсат – оқырман қауымға туған жерімізде, тұрған өлкемізде қорғауды қажет ететін, сиреп бара жатқан қандай жан-жануарлар бар екенін таныстыру, сол арқылы табиғатқа деген жанашырлықты ояту.
Материал Toyota Kazakhstan компаниясының қолдауымен дайындалды